Η επίλυση του Κυπριακού μήπως βρίσκεται στο …περιουσιακό

Έτος επίλυσης του Κυπριακού χαρακτηρίστηκε το 2009 τόσο από τα Ηνωμένα Έθνη όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πόσες φορές διαβάσαμε, ακούσαμε, πιστεύσαμε και στο τέλος απογοητευτήκαμε από ανάλογες δηλώσεις. Πράγματι, η Κύπρος βρίσκεται μπροστά στην προοπτική δύο παραλλαγών διχοτόμησης: μιας συμφωνίας τύπου Σχεδίου Ανάν (και κάτι χειρότερο) ή της …αποκατάστασης της de facto κατάστασης, της διχοτόμησης δλδ, στην οποίαν βαδίζουμε αργά μα σταθερά.

Γιατί όμως εγώ έχω διαφορετική άποψη; Γιατί έχω μια υποψία –ίσως και πεποίθηση- πως αν λυθεί το περιουσιακό θετικά για τους κύπριους, το κυπριακό θα έχει λυθεί αυτοστιγμεί; "Χωρίς ουσιαστική ικανοποίηση στο περιουσιακό, το κυπριακό δεν λύνεται. Τελεία και παύλα". Η χαρακτηριστική αυτή τοποθέτηση διπλωμάτη είναι ενδεικτική της σημασίας που αποδίδει η ελληνοκυπριακή πλευρά στο συγκεκριμένο κεφάλαιο. Για τρεις λόγους:

• Ο πρώτος, διότι το περιουσιακό αφορά σε χιλιάδες ανθρώπους, πρόσφυγες και τις περιουσίες τους.
• Ο δεύτερος, αφορά στο γεγονός ότι το ζήτημα των περιουσιών θα δώσει και το στίγμα του αν η λύση θα σέβεται ή όχι τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες ή αν θα καθιστά τους ελληνοκυπρίους πολίτες «περιορισμένων» δικαιωμάτων.
• Ο τρίτος λόγος συνίσταται στο γεγονός πως αν οι τουρκικές προθέσεις στο κεφάλαιο των περιουσιών είναι απογοητευτικές, τότε θα είναι ουσιαστικά προδιαγεγραμμένη η πορεία και η κατάληξη των συζητήσεων και σε θέματα-κεφάλαια όπως Διακυβέρνηση και Κατανομή Εξουσιών.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρεί ότι το κατά πόσον θα υπάρξει ικανοποιητική διευθέτηση του περιουσιακού θα εξαρτηθεί από την ανταπόκριση στα εξής κριτήρια: 1) Το ποσοστό εδάφους που θα επιστραφεί. 2) Η πλήρης -αλλά και στην πράξη- αναγνώριση του δικαιώματος ιδιοκτησίας των ελληνοκυπρίων, χωρίς βεβαίως θεωρίες περί …διπλής ιδιοκτησίας. 3) Αναγνώριση ότι τον πρώτο λόγο στις περιουσίες θα έχουν οι νόμιμοι ιδιοκτήτες και ενδεχομένως το δεύτερο λόγο οι νυν χρήστες. Δηλαδή, οι νόμιμοι ιδιοκτήτες θα έχουν το πλήρες δικαίωμα επιλογής του πώς θα αξιοποιήσουν την περιουσία τους (επιστροφή σε αυτήν, πώληση κτλ).

Είχα γράψει σε παλαιότερη ανάρτησή μου πως δε γνωρίζω πραγματικά ποια λύση και τι λύση θέλουν οι συμπατριώτες μου. ‘Η ακόμη κι αν κάποιοι θέλουν λύση. Εξηγούμαι:

• Οι νέοι (ελληνοκύπριοι, τουρκοκύπριοι και τούρκοι έποικοι) ηλικίας μέχρι και 34 χρόνων, έχουν γεννηθεί γνωρίζοντας την υπάρχουσα κατάσταση, «εμείς από δω κι αυτοί από κει». Αυτοί, πιστεύω πως (οι νεώτεροι σίγουρα) προτιμούν ή αποδέχονται την υπάρχουσα κατάσταση.
• Οι μη πρόσφυγες, αναρωτιέμαι αν θέλουν καν λύση που να οδηγεί στην προηγούμενη κατάσταση; Γιατί, σε μια τέτοια περίπτωση θα …ζημιωθούν οικονομικά.
• Και από την άλλη, οι πρόσφυγες οι οποίοι δικαίως περιμένουν τη λύση. Τώρα ποια λύση θέλουν; Κυρίως θέλουν να επιστραφεί η παλιά ιδιοκτησία τους και η διαχείριση αυτής στα χέρια τους. Είναι ρεαλιστές. Το μόνο που θέλουν είναι να υπάρξει εγγύηση για την ασφάλεια και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

Μέχρι σήμερα τρεις γενιές «ζουν» το κυπριακό πρόβλημα –η τέταρτη, τα εγγόνια μας δηλαδή, τώρα γεννιέται. Η γενιά των πατεράδων μας, που έζησαν και δημιούργησαν στα κατεχόμενα και τελικά τα έχασαν όλα. Η γενιά η δικιά μου που έζησε αλλά δεν πρόλαβε να χαρεί, να «απολαύσει». Και η γενιά των παιδιών μας, η οποία απλώς …έμαθε το πρόβλημα και επισκέφτηκε –ή όχι- τα κατεχόμενα. Ο φυσικός θάνατος των δύο πρώτων πιθανόν –για να μην πω σίγουρα- θα αλλάξει το σκηνικό. Λέτε αυτό να περιμένουν κάποιοι πολιτικοί μας, οι ξένοι και σίγουρα οι Τούρκοι; Ο χρόνος θα δείξει του λόγου το αληθές -ή αναληθές!

ΥΓ. Η παρούσα ανάρτηση γράφτηκε τη Δευτέρα 12 του γενάρη και προγραμματίστηκε για την Τετάρτη 14 γενάρη.