Οδοιπορικό Κύπρος: 3ο μέρος, Λευκωσία

Ανάλωσα αρκετό χρόνο περιδιαβαίνοντας τη Λευκωσία, την αρχαία Λήδρα, τη Lefkoşa στα τούρκικα, τη Νicosia στα αγγλικά. Η μοναδική απομένουσα διχοτομημένη πόλη, η πρωτεύουσα του νησιού.

Στη Λευκωσία μπορεί να δει κανείς …τέσσερεις πόλεις: α) την τουρκοκρατούμενη πόλη, β) την εγκαταλελειμμένη πόλη, γ) την «αναπτυγμένη» πόλη και δ) την εντός των τειχών πόλη.

η πράσινη γραμμή

α) για την Τουρκοκρατούμενη πόλη δεν έχω να πω πολλά, αφού από το 1963 έχω να πάω εκεί. Και τώρα που κατέρρευσε ο τείχος της οδού Λήδρας, πάλιν δεν πέρασα στην απέναντι όχθη.

Το τέλος της οδού Λήδρας με το ελληνικό φυλάκιο, πριν τη διάνοιξή της

Ό,τι είδα το είδα από …ψηλά (όπως θα δείτε στις παρακάτω φωτογραφίες). Στην υπανάπτυκτη αυτή περιοχή, μάλλον επικρατεί μία …ήπι-ανάπτυξη, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην υπόλοιπη κατεχόμενη Κύπρο (με εξαίρεση την οικοδομική ανάπτυξη και την μαυρο-χρηματική ανάπτυξη μέσα από τα πολυάριθμα καζίνο που έχουν ανοίξει). Κάποια χρηματοδότηση άρχισε από προγράμματα της ΕΕ. Επίσης, η διάνοιξη της Λήδρας, έδωσε στους Τούρκους την ευκαιρία μιας κάποιας …ανάπτυξης, τουριστικής-θρησκευτικής. Γιατί αυτοί ξέρουν να εμπορεύονται, να εκμεταλλεύονται· μην τους θεωρούμε αφελείς.

β) στην εγκαταλελειμμένη Λευκωσία –όπως θα δείτε και στις φωτογραφίες- εκατοντάδες εμπορικοί χώροι και κατοικίες κοντά στην πράσινη γραμμή και στη νεκρή ζώνη είναι κλειστά, ρημαγμένα, εγκαταλελειμμένα. Για το φόβο, όχι των …Ιουδαίων αλλά των μεχμετζίκ.

Σ’ αυτές τις περιοχές «βρίσκουν» καταφύγιο μετανάστες πασών των χρωμάτων και των φυλών, με συνέπεια την -αδικαιολόγητη από πλευράς κρατικής/δημοτικής αρχής- εγκατάλειψη, τη βρωμιά και τη μιζέρια.

Αλλά είδα και κάποιους τολμηρούς οι οποίοι ζουν ουσιαστικά στη νεκρή ζώνη. 'Οπως οι ένοικοι αυτής της πολυκατοικίας.

Σ’ αυτή την εγκαταλελειμμένη πόλη συγκαταλέγεται και το μέρος πέραν της πράσινης γραμμής, τη "νεκρή ζώνη", τη λωρίδα δηλαδή βρίσκεται υπό την κυριαρχία του ΟΗΕ και ελέγχεται από αυτόν. Σ’ αυτό τον χώρο, με την άδεια των ΟΗΕηδων και τη «συγκατάθεση» των κατακτητών επιτρέπεται η άδεια σε γεωργούς να καλλιεργούν εκτάσεις. Η επίσκεψή μου στη νεκρή ζώνη έγινε στην πρώτη «επίσημη» δίοδο από και προς τα κατεχόμενα, στο χώρο του ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας, εκεί όπου γινόντουσαν οι πρώτες συναντήσεις ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Το εν λόγω ξενοδοχείο, από την εισβολή του Αττίλα, το 1974, τελεί υπό την κυριαρχία του ΟΗΕ. Χώρος δηλαδή όπου ΔΕΝ ασκεί εξουσία η Κυπριακή Δημοκρατία. Ούτε και το κατοχικό καθεστώς. Επελέγη, λοιπόν, ως «ουδέτερος», «ουδεκάτερου» χώρος συναντήσεων των ηγετών των «εκατέρωθεν» κομμάτων. Οι φωτογραφίες που έβγαλα είναι …παράνομες

Το Λήδρα Πάλας πριν το 1974

μετά το 1974, υπό αναστήλωση, φιλοξενεί ΟΗΕδες

το εγκαταλελειμένο ελληνικό φυλάκιο

κατεστραμμένα κτίρια

στο βάθος το τούρκικο φυλάκιο, η είσοδος προς τα κατεχόμενα

Σ'αυτό το χώρο βρήκε ...καταφύγιο ο κατεχόμενος Δήμος Κερύνειας να στήσει το σπίτι του, συμβολίζοντας τη διάθεση των Κερυνειωτών να βρίσκονται όσο πιο κοντά στην πόλη τους

γ) Στην «ανεπτυγμένη» -ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε το- θα δει κανείς πολυκατοικίες, «ουρανοξύστες» και πολυτελή κτίρια-γραφεία που ανήκουν ως επί το πλείστον σε τράπεζες και ασφαλιστικούς οργανισμούς και τα οποία κτίρια προκαλούν –με την πολυτέλειά τους- το Δημόσιο περί δικαιοσύνης αίσθημα.

η αρχή της οδού Λήδρας με τα δύο εξαμβλώματα εκατέρωθεν της όμορφης-πράσινης πλατείας

η ...ασχήμια (αριστερά) δίπλα σε παλιά κτίρια



εδώ, αρμονική η συνύπαρξη του παλιού με το καινούριο

Υπάρχει συνωστισμός αυτοκινήτων, γιατί όπως ίσως γνωρίζετε, στην Κύπρο δεν είναι αναπτυγμένες οι αστικές συγκοινωνίες αλλ’ ούτε …ευπρόσδεκτες από το λαό.

Κάθε οικογένεια διαθέτει 2-3 αυτοκίνητα για την μετακίνηση των μελών της, μιας και τα ΜΜ Μεταφοράς συγκοινωνίες δεν είναι αναπτυγμενα. Μεγάλες και μικρές λεωφόροι, δρόμοι υπο κατασκευή, κόμβοι υπό ανακατασκευή αλλά και κατοικίες κάποιων εκατοντάδων τ.μ., απαρτίζουν και συνθέτουν την «ανάπτυξη».

πολυτελέστατη ωκέλα, κάπου στο ...πουθενά (στην Κύπρο και όχι στην Αφρική)

Και φυσικά, να μην παραλείψω τους πολλούς, μα πάρα πολλοί φοίνικες, παντού. Ώρες ώρες νοιώθεις πως ζεις και κινείσαι κάπου στην Αφρική. Γενικά πρόκειται για μια πόλη με αρκετό αστικό και περιαστικό πράσινο.

δ) Στην εντός των τειχών πόλη, συναντά κανείς νεοκλασικά κτίρια, όμορφα, επιβλητικά δίπλα σε βυζαντινά και μεσαιωνικά. Όμορφη και γραφική, με στενά δρομάκια με τα φαγάδικα, τα μπαράκια και τα τουριστικά είδη (στη Λαϊκή Γειτονιά).

Τζαμιά, εκκλησίες βυζαντινές αλλά και άλλων δογμάτων συνθέτουν την εικόνα, αλλά η τουριστική ατραξιόν είναι το Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο με το υπερμέγεθες χάλκινο άγαλμα του Αρχ. Μακαρίου Γ’ (λίγο πριν εγκαταλείψω την πατρίδα διάβασα ότι αυτό αντικαταστάθηκε με άλλο μαρμάρινο και μικρότερο σε μέγεθος• δυστυχώς δεν πρόλαβα να το απαθανατίσω).