Οδοιπορικό Κύπρος, μέρος 1ο: Λήδρας

Σήμερα, αρχίζω το αφιέρωμα με τίτλο "Οδοιπορικό στην Κύπρο", με περιγραφή και φωτογραφικό υλικό στα μέρη που επισκέφτηκα στην τελευταία μου κάθοδο, το 2ο 15νθήμερο του Ιουλίου, στα πατρώα εδάφη. Ελπίζω να το βρείτε ενδιαφέρον. Αν, ναι, τότε σίγουρα θα διαβάσετε και τα επόμενα μέρη, τα οποία θα αναρτώνται περιοδικά. Αν πάλιν όχι, ε μη τα διαβάσετε, απλά προσπεράστε με. Καλή περιήγηση.

Τρίτη 15 Ιούλη, ώρα 07:30, αφικνούμαι στο αεροδρόμιο Λάρνακας.

φωτο από το google

Η κάθοδος του αεροπλάνου έγινε με μικρά προβλήματα λόγω ομίχλης. Αποβιβάζομαι και η πρώτη …επίθεση λαύρας με υγρασία στο πρόσωπο μου. Η ομίχλη ήταν τελικά υγρασία. Μετά τα σχετικά στο αεροδρόμιο, επιβιβάζομαι σε ταξί για τη Λάρνακα, για να ξαναεπιβιβαστώ σε άλλο ταξί που εκτελεί τη γραμμή Λάρνακα-Λευκωσία. Επειδή οι κυπριακές δημόσιες συγκοινωνίες με λεωφορεία είναι ελάχιστες έως ανύπαρκτες -αφήστε που στη Λευκωσία σταματούν τα δρομολόγια από τις 7 το απόγευμα- υπάρχουν εταιρείες ταξί-βαν που εκτελούν αυτή τη συγκοινωνία. Πρόσφατα εγκαινιάστηκαν και λεωφορεία γι’ αυτά τα δρομολόγια. Πρωί ακόμα, η κίνηση δεν έχει αρχίσει και ο οδηγός με μία τρελή κούρσα –πινακίδα έξω από το αεροδρόμιο Λάρνακας υπενθυμίζει στους οδηγούς ότι βρίσκονται σε μία χώρα στην οποίαν η κίνηση των οχημάτων γίνεται από αριστερά- με …πετάει στην κυριολεξία, στα γραφεία των εν λόγω ταξί.

οδηγώντας από αριστερά

το ταξί της γραμμής, κλιματιζόμενο φυσικά και παραδόξως ιδιαίτερα βρώμικο

Σε μισή ώρα αναχωρώ για τα Λατσιά, προάστιο νοτίως της Λευκωσίας, εκεί που ο αγαπητός φίλος και συμμαθητής μου Σπύρος θα με ανεχτεί για 15 ημέρες φιλοξενώντας με. Ο Σπύρος, με τρία εξαιρετικά παιδιά, πρόσφατα έχασε τη γυναίκα του και έχει ένα καθαριστήριο-σιδερωτήριο, με περιμένει, με καλωσορίζει και μου παραδίδει τα κλειδιά του αυτοκινήτου του, ενός τζιπ ISUZU Plaisir BICHORN, 3.000 cc, πετρελαιοκίνητο με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων (όχι, δε μου προσέφερε και οδηγό).

το ΙΧ των μετακινήσεών μου, που "..μου 'φαγε όλα τα δακτυλίδια..."

Από τη μια με βόλευε γιατί θα με βοηθούσε να κάνω τα ταξίδια που προγραμμάτιζα. Είχα αποφασίσει σ’ αυτή την …κάθοδό μου να γνωρίσω -ή να ξαναθυμηθώ- την ελεύθερη πατρίδα μου και κυρίως τα βουνά της. Γι’ αυτό και αποφάσισα να …παρακάμψω το συγγενολόι μου –"αγαπητοί θείοι, θείες και ξαδέλφια, συγχωρέστε με για το λίγο χρόνο που σας αφιέρωσα. Είχα οργανώσει βλέπετε πρόγραμμα ...ειδικών διαδρομών. Την επόμενη φορά θα με ...βαρεθείτε". Μία όμως προηγούμενη ανάρτησή μου με …κάρφωσε (γειά σου ξαδέλφη ...Λούσυ ή Λούτζιαινα), τα σχέδιά μου αποκαλύφθηκαν και έτρεχα να μπαλώνω τα ...μπαλώματα. Από την άλλη όμως, αυτό το τζιπ ήταν που …καταβρόχθισε όλα μου τα λεφτά -μην το πείτε στη φλούφλαινά μου γιατί θα γκρινιάξει.

Τακτοποιήθηκα στο σπίτι του. Τα παιδιά του με την κα Χριστίνα, την πεθερά του, φρόντισαν γι’ αυτό. Το πρόβλημα της λειψυδρίας το έχουν λύσει, όλοι εγκατέστησαν και δεύτερο ντεπόζιτο στις ταράτσες. Ετσι όταν υπάρχει παροχή νερού, γεμίζουν και τα δύο ντεπόζιτα. Φυσικά, δεν πλάνουν αυτοκίνητα στο δρόμο, δεν πλένουν αυλές και δρόμους, κάνουν οικονομία γενικώς. Κατέβηκα στη Λευκωσία· ήθελα να …βεβαιωθώ πως η γενέθλια πόλις, η αγαπημένη Κερύνεια, ήταν ακόμη …εκεί! Η πρώτη εικόνα που αντικρίζω είναι η πέτρινη σημαία στη ράχη του Πενταδακτύλου.

Η προσαρμογή μου στην ...ανάποδη οδήγηση ήταν σχετικά εύκολη και ταχύτατη. Φτάνω στο προορισμό μου -πρόκειται για την κύρια είσοδο-έξοδο από και προς τα κατεχόμενα- και διαπιστώνω από την ενημερωτική πινακίδα πως η Κερύνεια είναι ακόμα στη θέση της.

Αλλά… Δύο σημαίες –μία κόκκινη, η τούρκικη και μία λευκή με κόκκινα, τη τουρκοκυπριακή- μου υπενθυμίζουν πως ακόμη βρίσκεται υπό κατοχή και έτσι με προσγειώνουν στην πραγματικότητα.

Συνεχίζω προς το κέντρο και στην τάφρο σταθμεύω. Θυμίζω πως η παλιά πόλη περικλείεται μέσα σε τείχη, τα οποία περιβάλλονται από τάφρο.

δορυφορική φωτογραφία της παλιάς -εντός των τειχών πόλης- από το Google Earth

...εξ ου και το έμβλημα του Δήμου Λευκωσίας

Η τάφρος αυτή χρησιμοποιείται είτε ως χώρος στάθμευσης, είτε ως χώρος άθλησης, είτε ως χώρος πρασίνου και περιπάτου.

Σκοπός μου είναι να δω από κοντά το τόσο …σημαντικό έργο του ανοίγματος του τείχους της οδού Λήδρας (και όχι της πράσινης γραμμής όπως ...διαφημίστηκε και που στο άνοιγμα της οποίας τόσα πολλά είχαν επενδύσει οι Τούρκοι, όπως αναφέρει το παρακάτω δημοσίευμα (*)), η οποία ξεκινά από την υπό διαμόρφωση πλατεία Ελευθερίας και κατέληγε στο ελληνικό φυλάκιο, δίπλα σ’ ένα σπίτι. Στο ισόγειο του οποίου υπήρχαν φωτογραφίες για τους αγνοούμενους που υπενθύμιζαν στους επισκέπτες το πρόβλημα.

(*) Η Λήδρας ίσον με 4 αεροδρόμια.
Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα Γενί Ντουζέν υπό τον τίτλο «Το Λοκματζί (Λήδρας) αξίζει όσο 4 αεροδρόμια
Ερτζάν ( Τύμπου)»,γράφει ότι τις τελευταίες 40 μέρες πέρασαν από το κατοχικό οδόφραγμα 108.989 άτομα, κάτι που αποτελεί ρεκόρ σε αφίξεις ξένων στα κατεχόμενα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο αριθμός αυτός είναι τετραπλάσιος του αριθμού που αφορά τις αφίξεις στο παράνομο αεροδρόμιο της κατεχόμενης Τύμπου. Οπως γράφει η εφημερίδα, κατά το μήνα Απρίλιο, εκτός των Κυπρίων, από το οδόφραγμα πέρασαν 39.895 ξένοι, ενώ από το παράνομο αεροδρόμιο έφθασαν μόνο 9.464.

Η οδός Λήδρας από ψηλά

Στην πλατεία Ελευθερίας βρίσκονται τα δυο περίπτερα, τα στέκια των ελλαδιτών φαντάρων που υπηρετούν στην Κύπρο -κυπριαστί, καλαμαράδων- καθώς εκεί αγοράζουν τον ελλαδικό ημερήσιο Τύπο.

φωτο της πλατείας (από το google). Δεξιά το Δημαρχείο, αριστερά το περίπτερο, στο βάθος η αρχή της Λήδρας

Στην είσοδο της οδού Λήδρας η δενδροσκιασμένη πλατεία η οποία έχει πάντα κόσμο και κίνηση, καθώς …φιλοξενεί όλες τις φυλές του πλανήτη.

Κατηφορίζοντας συναντά κανείς κυρίως καφετέριες, καταστήματα τουριστικών ειδών, παγωταρίες και άλλα εμπορικά καταστήματα.

Ανεβαίνω σ’ ένα κτίριο, στον 11ο όροφο του οποίου λειτουργεί παρατηρητήριο και έκθεση που ενημερώνει τους επισκέπτες -έλληνες και αλλοδαπούς- για την Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Από κει μπορεί να δει κανείς άποψη της κατεχόμενης πόλης και της ελεύθερης, με σχετικές οδηγίες και σχεδιαγράμματα, οπτικό και ηχητικό υλικό.

Ατενίζοντας στον Πενταδάκτυλο αντικρίζει κανείς την τεράστια τούρκικη σημαία –την οποίαν έχουν φωταγωγήσει για να διακρίνεται ΚΑΙ την νύχτα, για να προκαλεί και να υπενθυμίζει... Ένα δάκρυ φεύγει προς το μάγουλο.

δανεισμένη από τον blogger ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ

Χαρακτηριστικό μνημείο στα κατεχόμενα είναι η εκκλησία της Αγιάς Σοφιάς, (με τους δύο μιναρέδες που της έχουν προσθέσει. Το καμπαναριό δεξιά είναι της εκκλησίας της Φανερωμένης στην πράσινη γραμμή, στην ελέυθερη Λευκωσία), την οποίαν είχαν «ντύσει» -επί τη ευκαιρία της εισβολής- με δύο τούρκικες σημαίες τις οποίες κρέμασαν στο νότιο τμήμα για να είναι ορατή στα ελεύθερα μέρη και να προκαλεί…

Δύο εικόνες αντικρίζεις από το παρατηρητήριο, την κατεχόμενη και υπανάπτυκτη πόλη και την ελεύθερη και «αναπτυγμένη». Η σύγκριση είναι μοιραία.

Συνεχίζω στη Λήδρας –κάπου στο τέλος της υπάρχει μια παγωταρία οι οποία σερβίρει το καλύτερο παγωτό που έχω φάει στα 53 χρόνια ζωής μου, τα παγωτά ΗΡΑΚΛΗΣ· μια γλυκιά και παγωμένη ανάμνηση από τα παιδικά μου χρόνια. Φτάνω στη θέση όπου βρισκότανε το ελληνικό φυλάκιο, εκεί που βρίσκεται τώρα ένας πρόχειρος αστυνομικός σταθμός. Πινακίδες υπενθυμίζουν στον επισκέπτη ότι πρόκειται να περάσει σε τουρκοκρατούμενη περιοχή. Διστάζω να συνεχίσω αλλά διασχίζω τη νεκρή ζώνη (*) για λίγα μέτρα, μέχρι που αντιμετωπίζω τις τούρκικες σημαίες, σταματώ και κάνω μεταβολή. Τί γυρεύω εγώ εκεί;

εδώ ήταν τα όρια της οδού Λήδρας, πριν τη διάνοιξή της

Η αίθουσα στο ισόγειο, με το φωτογραφικό υλικό μας θυμίζει ότι ακόμα υπάρχουν αγνοούμενοι

Η είσοδος στη νεκρή ζώνη, η αρχή του γκρεμισμένου τείχους της Λήδρας

στο τέλος του πάνινου τείχους, το τουρκικό φυλάκιο

(*) ανάμεσα στο «τείχος» -την πράσινη γραμμή- που χωρίζει την ελεύθερη και την κατεχόμενη περιοχή, υπάρχει και μία περιοχή η οποία ελέγχεται από άνδρες των Ηνωμένων Εθνών· αυτή είναι η «νεκρή ζώνη».

στο βάθος του αδιέξοδου δρόμου, η πινακίδα των Η.Ε. και η αρχή της νεκρής ζώνης (φυσικά η φωτογράφηση έγινε στα κρυφά, λόγω απαγορευτικών πινακίδων)

Φυσικά η ζέστη είναι αφόρητη, ελαφρά ένδυση, καπέλο, γυαλιά και νερό είναι τα απολύτως απαραίτητα. Επιστροφή στο αυτοκίνητο, το βρίσκω να ...κοχλάζει αλλά ο κλιματισμός του κάνει ταχύτατα τη δουλειά του. Στο σπίτι, πάλι κλιματισμός. Δε θυμάμαι κάποιο από τα βράδυα στη Λευκωσία να κοιμάμαι χωρίς κλιματισμό.